انتخاب چسب صنعتی مناسب
چسب محصولی مایع یا خمیری است که باعث می شود قطعات به یکدیگر متصل شوند. چسبهای مورد استفاده در صنعت عموماً مرکب از مواد مصنوعی هستند.
از چسب ها به طور گسترده برای مونتاژ قطعات در الکترونیک، خودروسازی، فضانوردی، بسته بندی، ساخت و ساز، چوب، لوازم خانگی، نساجی و کفش استفاده می شود.
برخی از پرکاربردترین چسب ها در صنعت چسب های اپوکسی، چسب های سیانواکریلات و چسب های پلی اورتان هستند.
چگونه یک چسب صنعتی یا ساختمانی انتخاب کنیم؟
برای انتخاب چسب مناسب، ابتدا باید بررسی کنید که آیا به موادی که باید متصل کنید سازگار است یا خیر.
همچنین باید شرایط محیط اطراف مانند دمای محیط (حداقل و حداکثر)، میزان رطوبت، قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراء بنفش، قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی مانند مواد شوینده یا اسیدها و گرد و غبار که می تواند بر کیفیت اتصال اثر بگذارد را در نظر بگیرید.
همچنین باید بررسی کنید که چسبی که انتخاب می کنید با فشاری که اعمال می شود (بار دائمی، لرزش، شوک، برش، خمش و غیره) و به ویژه مقاومت آن در برابر پوست اندازی (استحکام کششی) سازگار است یا خیر.
همچنین باید در نظر بگیرید که آیا موادی که می خواهید متصل کنید باید بعدا جدا شوند یا خیر و اگر چنین است چسب چگونه باید حل شود.
همچنین باید زمان انجام کار را در نظر بگیرید، یعنی زمانی که طی آن می توانید موادقابل اتصال را اصلاح کنید، همچنین باید زمان نهایی را در نظر بگیرید، یعنی زمانی که باید صبر کنید تا اتصال تحت شرایط عادی بتواند استفاده شود. به طور کلی، چسب های دو جزیی زمان کاری و زمان نهایی کوتاهتری نسبت به چسب های تک جزیی دارند. البته چسب سیانواکریلات، که که مدت زمان خشک شدن آن چند ثانیه خواهد بود استثنایی است که این قاعده را تأیید می کند.
در نهایت، باید بررسی کنید چسبی که انتخاب می کنید مطابق با استانداردهای اتصال باشد.
سازگاری با:
- مواد
- شرایط محیطی
- فشاری که تحت آن قرار می گیرد.
انواع اصلی چسب های ساختمانی کدامند؟
کاربردها | نظرات | استفاده | مواد سازگار | نوع چسب |
|
|
|
|
اپوکسی |
|
|
|
|
آکریلیک |
|
|
|
|
آکریلیک غیرهوازی |
|
|
|
|
چسب سیانواکریلات |
|
|
|
|
پلی اورتان (PU) |
|
|
|
|
اورتان |
|
|
|
|
سیلیکونی |
|
|
|
|
متاکریلات (MMA) |
چه موقع باید از چسب اپوکسی استفاده کنید؟
اگر به چسبی نیاز دارید که مقاومت مکانیکی زیادی داشته باشد، چه از نظر ضربه، برش یا لایه لایه شدن، بهتر است از چسب اپوکسی استفاده کنید. چسب های اپوکسی به صورت یک یا دو جزیی موجود هستند.
اگر از چسب تک جزیی استفاده می کنید، اپوکسی تحت حرارت، در دماهای بین 100 تا 200 درجه سانتیگراد، بسپار می شود. اگر می خواهید از این نوع چسب استفاده کنید، بهتر است یک خشک کن ، سیستم القایی یا مادون قرمز یا حداقل یک تفنگ هوای گرم برای پلیمریزاسیون (خشک شدن و مقاوم شدن چسب) داشته باشید که می تواند 30 دقیقه تا 2 ساعت طول بکشد. چسب اپوکسی تک جزئی می تواند جایگزینی جالبی برای جوشکاری باشد، برای مثال هنگام اتصال ابزارهای کاربید تنگستن.
اگر منبع تأمین گرما برای پلیمریزاسیون ندارید، می توانید از چسب اپوکسی دو جزیی استفاده کنید که این مزیت را دارد که در دمای اتاق بسپار می شود، گرچه می توان این فرآیند را با حرارت سرعت بخشید. بطور کلی چسب های اپوکسی دو جزیی به صورت کارتریج موجود میباشند که همراه آنها یک نازل مخلوط استاتیک خواهد بود، پس نیازی نیست آنها را خودتان ترکیب کنید. بسته به چسب اپوکسی، زمان کاری که «مدت سخت شدن » نامیده می شود، می تواند از چند دقیقه تا چند ساعت متغیر باشد. باید چسب اپوکسی تان را طبق ویژگی هایی که نیاز دارید، برای مثال شفافیت و انعطاف پذیری، فاصله زیاد بین بخش هایی که باید بچسند و غیره انتخاب کنید.
چسب های اپوکسی می توانند طبق ویژگی های اصلی شان پس از پلیمریزاسیون به سه نوع طبقه بندی شوند:
- چسب های سخت، که مقاومت برشی و دوام بسیار خوبی دارند. این چسب ها به ویژه با لایه های سفت و بارهای استاتیک بالا استفاده می شوند.
- چسب های نرم (انعطاف پذیر) مقاومت خوبی در برابر لایه لایه شدن و ضربه دارند، همچنین دربرابر دماهای پایین بسیار مقاوم اند. این چسب ها به خصوص برای اتصال مواد مختلف که ضریب انبساط یکسانی ندارند استفاده می شوند.
- چسب های قوی، که ترکیبی از خصوصیات چسب های سفت و نرم است.
سه نوع چسب اپوکسی:
- چسب های سخت
- چسب های نرم
- چسب های قوی
چه زمانی باید از چسب اکریلیک استفاده کنید؟
چسب های اکریلیک عمدتاً برای اتصال مواد مختلف مانند پلاستیک، شیشه یا چوب به فلز استفاده می شوند. آنها مقاومت مکانیکی خوبی دارند، اما به خوبی چسب های اپوکسی نیستند. چسب های اکریلیک به طور کلی ارزان تر از چسب های اپوکسی هستند.
زمان تنظیم چسب های آکریلیک تک جزیی نسبتاً طولانی و در حدود 5 تا 30 دقیقه است، اما می توان با حرارت آن را سرعت بخشید.
چه زمانی باید از چسب پلی اورتان یا اورتان استفاده کنید؟
چسب های پلی اورتان به طور گسترده در صنعت ساختمان سازی مورد استفاده قرار می گیرند، برای مثال برای اتصال پنل های عایق. این چسب ها بسیار انعطاف پذیر هستند، اما در مقایسه با چسب های اپوکسی، مقاومت مکانیکی کمی دارند، خصوصاً وقتی دمای محیط زیاد باشد.
چسب های پلی اورتان تک جزیی با واکنش با رطوبت محیط، بسپار می شوند. برای کاهش زمان پلیمریزاسیون می توان از تفنک حرارتی استفاده کرد. اگر رطوبت کم است، بهتر است از چسب پلی اورتان دو جزیی استفاده کنید.
چسب های اورتان عمدتاً برای اتصال یا ترمیم مواد بر پایه لاستیک مانند لباس های غواصی استفاده می شود.
چه موقع باید از چسب سیانواكریلات (فوری یا قطره ای) استفاده كنید؟
چسب های سیانواکریلات به صورت مایع یا ژل است. این چسب ها اصولاً برای اتصال سریع طراحی شده اند و مقاومت برشی خوبی دارند. در دمای اتاق، تقریباً فوری می چسبد. اولین چسب سیانواکریلات چسب های مایع بودند که برای اتصال مواد سخت کاملاً مناسب بودند. در حال حاضر انواع مختلفی از چسب سیانواکریلات به شکل ژل با چسبندگی متوسط تا زیاد وجود دارد.
از چسب های مایع می توان برای موادی استفاده کرد که با نفوذ می چسبند، آنها با خاصیت مویرگی پخش می شوند. از سوی دیگر، ژل ها به خصوص برای سطوح عمودی و مواد نفوذپذیر مناسب هستند.
در صورت وجود رطوبت، چسب سیانواکریلات فقط به یک سطح می چسبد. به این ترتیب، اگر سطح کاملاً خشک باشد، موثر نخواهد بود؛ زیرا چسبندگی نخواهد داشت. برای حل این مشکل، می توانید کمی آب روی سطح بزنید تا شروع کند به سخت شدن.
از چسب های سیانواکریلات برای اتصال قطعات فلزی، فایبرگلاس، سرامیک، مقوا، لاستیک و پلاستیک استفاده می شود. لازم به ذکر است که برای پلاستیک های مقاوم در برابر حرارت، ترجیحا از رزین اپوکسی استفاده می شود.
یکی از معایب این چسب ها این است که در برابر ضربه و دماهای بالا مقاومت کمی دارند.
چه زمانی باید از چسب سیلیکونی استفاده کنید؟
چسب های سیلیکونی چسب های انعطاف پذیری هستند که در برابر فشار مداوم ، مقاومت بالا و آب بندی خوبی دارند. همچنین در برابر حلالها، اشعه ماوراء بنفش و دمای بالا مقاومت خوبی نشان میدهند. مقاومت مکانیکی آنها بسیار بالا نیست.
چسب های سیلیکونی تک جزیی برای پلیمریزاسیون به رطوبت بالایی احتیاج دارند. اگر رطوبت کم باشد، بهتر است از چسب دو جزیی استفاده کنید.
مقاومت بالا:
- به فشار مداوم
- به حلالها
- به اشعه ماوراء بنفش
- دماهای بالا
چه زمانی باید از چسب دو جزیی استفاده کنید؟
صرف نظر از نوع چسب، چسب های دو جزیی این مزیت را دارند که برای پلیمریزاسیون به شرایط محیطی بستگی ندارند و زمان چسبیدن آنها تا زمانی که ترکیب به درستی ایجاد شود به خوبی کنترل شده است.
ترکیب کردن را می توان به صورت دستی یا خودکار با نازل کارتریج انجام داد. اگر به طور دستی ترکیب می کنید، باید دوز مناسبی از هر جزء را اضافه کنید. بعضی چسب های دو جزیی می توانند گازهای گلخانه ای کم و بیش مضر تولید کنند، بنابراین ترجیحا باید از آنها در مناطق با تهویه مناسب استفاده کرد.
مزایا:
- پلیمریزاسیون مستقل از شرایط محیطی
- زمان چسبیدن به خوبی کنترل می شود